Skip to main content

Posts

Showing posts with the label Act

рдирдЧрд░ рдкाрд▓िрдХाрдУं рдХा рд╕ंрд╡िрдзाрди (243Q) рдЦंрдб 243K рдоें рдк्рд░ाрд╡рдзाрди рд╣ै !!

рдирдЧрд░ рдкाрд▓िрдХाрдУं рдХा рд╕ंрд╡िрдзाрди (243Q) рдЦंрдб 243K рдоें рдк्рд░ाрд╡рдзाрди рд╣ै рдХि рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рд░ाрдЬ्рдп рдоें, "рдирдЧрд░ рдкाрд▓िрдХाрдУं" рдХे рд╕ाрдоाрди्рдп рдиाрдо рд╕े рдмुрд▓ाрдП рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рд╕्рд╡-рд╕рд░рдХाрд░ी рд╕ंрд╕्рдеाрдиों рдХा рдЧрдарди рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा।  рдРрд╕े рд╕ंрд╕्рдеाрди рддीрди рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╣ोंрдЧे।  1) рдирдЧрд░ рдкंрдЪाрдпрдд, рдПрдХ рд╕ंрдХ्рд░рдордгрдХाрд▓ीрди рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХे рд▓िрдП,рдпाрдиी рдПрдХ рдРрд╕ा рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдЬो рдЧ्рд░ाрдоीрдг рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рд╕े рд╢рд╣рд░ी рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдкрд░िрд╡рд░्рддिрдд рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै рдЫोрдЯे рд╢рд╣рд░ी рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХे рд▓िрдП। 2)  рдирдЧрд░ рдкрд░िрд╖рдж рдПрдХ рдмрдб़े рд╢рд╣рд░ी рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХे рд▓िрдП। 3)  рдирдЧрд░ рдиिрдЧрдо।

рднाрд░рдд рдХे рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 15 рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдХि рдзрд░्рдо, рдоूрд▓рд╡ंрд╢, рдЬाрддि, рдкूрд░्рд╡ рдпा рдЬрди्рдо рд╕्рдеाрди рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рднेрджрднाрд╡ рдХा рдиिрд╖ेрдз рдирд╣ी рдХрд░ेंрдЧा !!

рднाрд░рдд рдХे рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 15 рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдХि рдзрд░्рдо, рдоूрд▓рд╡ंрд╢, рдЬाрддि, рдкूрд░्рд╡ рдпा рдЬрди्рдо рд╕्рдеाрди рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рднेрджрднाрд╡ рдХा рдиिрд╖ेрдз рдирд╣ी рдХрд░ेंрдЧा !! (1) рд░ाрдЬ्рдп рдХिрд╕ी рднी рдиाрдЧрд░िрдХ рдХे рд╕ाрде рдХेрд╡рд▓ рдзрд░्рдо, рдоूрд▓рд╡ंрд╢, рдЬाрддि, рд▓िंрдЧ, рдЬрди्рдо рд╕्рдеाрди рдпा рдЗрдирдоें рд╕े рдХिрд╕ी рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рднेрджрднाрд╡ рдирд╣ीं рдХрд░ेрдЧा।  (2) рдХोрдИ рднी рдиाрдЧрд░िрдХ, рдХेрд╡рд▓ рдзрд░्рдо, рдоूрд▓рд╡ंрд╢, рдЬाрддि, рд▓िंрдЧ, рдЬрди्рдо рд╕्рдеाрди, рдпा рдЗрдирдоें рд╕े рдХिрд╕ी рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░, рдХिрд╕ी рднी рд╡िрдХрд▓ांрдЧрддा, рджाрдпिрдд्рд╡, рдк्рд░рддिрдмंрдз рдпा рд╢рд░्рдд рдХे рдЕрдзीрди рдирд╣ीं рд╣ोрдЧा  (рдП) рджुрдХाрдиों, рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рд░ेрд╕्рддрд░ां, рд╣ोрдЯрд▓ों, рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рдордиोрд░ंрдЬрди рдХे рдорд╣рд▓ों рдФрд░ рдорд╣рд▓ों рддрдХ рдкрд╣ुंрдЪ; рдпा  (рдмी) рдХुрдУं,рдЯैंрдХों, рд╕्рдиाрди рдШाрдЯों, рд╕рдб़рдХों, рдбीрдПрд╕, рдФрд░ рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рд░िрд╕ॉрд░्рдЯ рдХे рд╕्рдеाрдиों рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рдпा рдЖंрд╢िрдХ рд░ूрдк рд╕े рд░ाрдЬ्рдп рдиिрдзि рд╕े рдпा рдЖрдо рдЬрдирддा рдХे рдЙрдкрдпोрдЧ рдХे рд▓िрдП рд╕рдорд░्рдкिрдд рд╣ै

Crpc 156 (3) & рдзाрд░ा 173(2) рдХा реЮрд░्рдХ !!

рдЭूрда рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рд╕ीрдЖрд░рдкीрд╕ी рдХी рдзाрд░ा 156 (3) рдХे рддрд╣рдд рдЖрд╡ेрджрди рдХी рдЕрд╕्рд╡ीрдХृрддि рдФрд░ рд╡िрд╡ाрдж рдиाрдЧрд░िрдХ рдк्рд░рдХृрддि рдХा рд╣ै।  рдЬрд╣ां рдПрдХ рдЖрд╡ेрджрди рдпू / рдПрд╕। 156 (3) рд╕ीрдЖрд░рдкीрд╕ी рдХो рдЗрд╕ рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдЦाрд░िрдЬ рдХрд░ рджिрдпा рдЧрдпा рдеा рдХि рдХрдеिрдд рдЕрдкрд░ाрдз рдЬрдШрди्рдп рдк्рд░рдХृрддि рдХा рдирд╣ीं рдеा।  рдЖрд╡ेрджрди рдоें рд▓рдЧाрдП рдЧрдП рдЖрд░ोрдк рдРрд╕ी рдк्рд░рдХृрддि рдХे рдирд╣ीं рдеे рдЬिрди्рд╣ें рдЭूрдаा рдирд╣ीं рд▓рдЧाрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рдеा, рдпрд╣ рдоाрдиा рдЧрдпा рд╣ै рдХि рдЖрд╡ेрджрди рдХी рдЕрд╕्рд╡ीрдХृрддि рдпू / рдПрд╕। 156(3) рд╕ीрдЖрд░рдкीрд╕ी рдЧрд▓рдд рдирд╣ीं рдеा। рдордЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрдЯ рдпू/рдПрд╕ рдХे рддрд╣рдд рдХाрдо рдирд╣ीं рдХрд░ेрдЧा।  156 (3) рд╕ीрдЖрд░рдкीрд╕ी рдПрдХ рдбाрдХिрдпा рдХी рддрд░рд╣ рд╣ै,рд▓ेрдХिрди рдЙрд╕े рдпрд╣ рдЬांрдЪрдиा рд╣ै рдХि рдХ्рдпा рдЖрд╡ेрджрди/рд╢िрдХाрдпрдд рдХे рддрд╣рдд рджाрдпрд░ рдХी рдЧрдИ рд╣ै।  156(3) рд╕ीрдЖрд░рдкीрд╕ी рдк्рд░рдердо рджृрд╖्рдЯрдпा рдЕрдкрд░ाрдз рдХा рдЦुрд▓ाрд╕ा рд╣ुрдЖ рд╣ै рдпा рдирд╣ीं। рдпрджि рд╡िрд╡ाрдж рд╡िрд╢ुрдж्рдз рд░ूрдк рд╕े рджीрд╡ाрдиी рдк्рд░рдХृрддि рдХा рд╣ै, рддो рдк्рд░ाрдердоिрдХी рджрд░्рдЬ рдХрд░рдиे рдХे рдЖрджेрд╢ рд╕े рдЗंрдХाрд░ рдХрд░рдиा рдЙрдЪिрдд рд╣ै। рдзाрд░ा 173(2) рдХे рддрд╣рдд рдк्рд░ाрдердоिрдХ рдкुрд▓िрд╕ рд░िрдкोрд░्рдЯ рдФрд░ рдзाрд░ा 173(8) рдХे рддрд╣рдд рдкूрд░рдХ рдкुрд▓िрд╕ рд░िрдкोрд░्рдЯ рдХो рдПрдХ рд╕ाрде рдкрдв़ा рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдкुрд▓िрд╕ рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рдкूрд░рдХ рдкुрд▓िрд╕ рд░िрдкोрд░्рдЯ рдзाрд░ा 173(8) рд╕ीрдЖрд░рдкीрд╕ी рдХे рд╕ाрде рдЕрджाрд▓рдд рдж्рд╡ाрд░ा рдиिрдкрдЯा рдЬाрдПрдЧा।  рдк्рд░ाрдердоिрдХ рдкुрд▓िрд╕ рд░िрдкोрд░्рдЯ рдХा рд╣िрд╕्рд╕ा рдзाрд░ा 173 (2) рд╕ीрдЖрд░рдкीрд╕ी рдХे рддрд╣рдд рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ।  рдЗрди рджोрдиों рд░िрдкोрд░्...

MOTOR VEHICLE ACT, 1988

рдЕрдзिрдиिрдпрдо рд╡рд░्рд╖ 1988 рдоें рдкाрд░िрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा рдФрд░ рдмाрдж рдоें 1 рдЬुрд▓ाрдИ 1989 рдХो рд▓ाрдЧू рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा। рдпрд╣ рдЕрдзिрдиिрдпрдо рдкूрд░्рд╡-рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рдк्рд░ाрд╡рдзाрди "рдоोрдЯрд░ рд╡ाрд╣рди рдЕрдзिрдиिрдпрдо, 1939" рдХा рдк्рд░рддिрд╕्рдеाрдкрди рдеा, рд▓ेрдХिрди рдЗрд╕рд╕े рдкрд╣рд▓े рднी "рдоोрдЯрд░ рд╡ाрд╣рди рдЕрдзिрдиिрдпрдо, 1914" 18 рдзाрд░ाрдУं рдХे рд╕ाрде рдеा, рд╕рдб़рдХ рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдФрд░ рд╡िрдиिрдпрдорди рд╕ुрдиिрд╢्рдЪिрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рднी рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдоें рдеा। рдЕрдзिрдиिрдпрдо рдкाрд░िрдд рд╣ोрдиे рдХे рдмाрдж, рд╡िрднिрди्рди рдиिрдпाрдордХ рдиिрдХाрдпों рдиे рд╡рд░्рддрдоाрди рдЕрдзिрдиिрдпрдо рдХे рдк्рд░ाрд╡рдзाрдиों рдХे рд╕ंрдЪाрд▓рди рдХे рджौрд░ाрди рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рдЕрд╕ुрд╡िрдзा рдХे рдмाрд░े рдоें рд╕ुрдЭाрд╡ рджिрдП। рдоोрдЯрд░ рд╡ाрд╣рди рдЕрдзिрдиिрдпрдо, 1988, рд╕рдб़рдХ рдкрд░िрд╡рд╣рди рдХो рдиिрдпंрдд्рд░िрдд рдХрд░рдиे рдФрд░ рд╡िрдиिрдпрдоिрдд рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рд╡िрднिрди्рди рдХाрдиूрдиों рдХा рдПрдХ рд╕рдоेрдХрди рд╣ै рдФрд░ рдб्рд░ाрдЗрд╡рд░ों рдФрд░ рдХंрдбрдХ्рдЯрд░ों рдХे рд▓ाрдЗрд╕ेंрд╕, рдоोрдЯрд░ рд╡ाрд╣рди рдкंрдЬीрдХрд░рдг, рдпाрддाрдпाрдд рдФрд░ рдкрд░िрд╡рд╣рди рд╡ाрд╣рди рд╡िрдиिрдпрдорди, рджेрдпрддा рдк्рд░ाрд╡рдзाрди, рдмीрдоा, рджंрдб рдФрд░ рдЕрдкрд░ाрдз рднी।   рдЕрдзिрдиिрдпрдо рдХा рдоूрд▓ рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рд╕्рдеाрди рдкрд░ рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ी рдоोрдЯрд░ рд╡ाрд╣рди рджुрд░्рдШрдЯрдиा рдХे рдкीрдб़िрддों рдХो рд░ाрд╣рдд рдФрд░ рдкрд░्рдпाрдк्рдд рдоुрдЖрд╡рдЬा рдк्рд░рджाрди рдХрд░рдиा рд╣ै, рдЬिрд╕рд╕े рдЬрдирддा рдХी рдоृрдд्рдпु рдпा рдЕрдХ्рд╖рдорддा рд╣ोрддी рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП, рдЕрдзिрдиिрдпрдо рдХो рдХрд▓्рдпाрдгрдХाрд░ी рдХाрдиूрди рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рдпрд╣ рдоोрдЯрд░ рд╡ाрд╣рди рдЯ्рд░िрдм्рдпूрдирд▓ рдиाрдордХ рдоोрдЯрд░ рд╡ाрд╣рди рджुрд░्рдШрдЯрдиाрдУं рдХे рд╕рднी рдоाрдорд▓ों рдоें рдиिрдкрдЯрдиे рдХे рд▓िрдП рдПрдХ ...

рдХ्рдпा рдЖрдИрдкीрд╕ी рдХी рдзाрд░ा 324 рдХे рддрд╣рдд рдЕрдкрд░ाрдз рдЬрдоाрдирддी рд╣ै рдпा рдЧैрд░-рдЬрдоाрдирддी,рдХंрдкाрдЙंрдбेрдмрд▓ рдпा рдиॉрди-рдХंрдкाрдЙंрдбेрдмрд▓ рд╣ै !!

рднाрд░рддीрдп рджंрдб рд╕ंрд╣िрддा, 1860 ("рдЖрдИрдкीрд╕ी") рдХी рдзाрд░ा 324 рдХे рддрд╣рдд рджंрдбрдиीрдп рдЕрдкрд░ाрдз рдХी рдк्рд░рдХृрддि рдХे рд╕ंрдмंрдз рдоें рдХुрдЫ рдн्рд░рдо рд╣ै। рд╕рд╡ाрд▓ рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдХ्рдпा рдЖрдИрдкीрд╕ी рдХी рдзाрд░ा 324 рдХे рддрд╣рдд рдЕрдкрд░ाрдз рдЬрдоाрдирддी рд╣ै рдпा рдЧैрд░-рдЬрдоाрдирддी, рдХंрдкाрдЙंрдбेрдмрд▓ рдпा рдиॉрди-рдХंрдкाрдЙंрдбेрдмрд▓ рд╣ै। рдпрд╣ рдкрдд्рд░ рдк्рд░ाрд╕ंрдЧिрдХ рд╡ैрдзाрдиिрдХ рдк्рд░ाрд╡рдзाрдиों, рд╡ैрдзाрдиिрдХ рд╕ंрд╢ोрдзрдиों, рд░ाрдЬрдкрдд्рд░ рдЕрдзिрд╕ूрдЪрдиाрдУं рдФрд░ рди्рдпाрдпрд╢ाрд╕्рдд्рд░ीрдп рд╡िрдХाрд╕ рдХा рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдг рдХрд░ेрдЧा рддाрдХि рдпрд╣ рд╕рдордЭ рд╕рдХे рдХि рд╣рдо рдЗрд╕ рдоुрдж्рджे рд╕े рдХैрд╕े рдиिрдкрдЯ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рд╕ीрдЖрд░рдкीрд╕ी (рд╕ंрд╢ोрдзрди) рдЕрдзिрдиिрдпрдо, 2005 рдХी рдзाрд░ा 28 (рдП) рдиे рдЖрдИрдкीрд╕ी рдХी рдзाрд░ा 324 рдХे рддрд╣рдд рдЕрдкрд░ाрдз рдХो "рдЧैрд░-рд╢рдордиीрдп" рдмрдиा рджिрдпा। рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा, рд╕ीрдЖрд░рдкीрд╕ी (рд╕ंрд╢ोрдзрди) рдЕрдзिрдиिрдпрдо, 2005 рдХी рдзाрд░ा 42 (рдПрдл) (iii) рдиे рдЖрдИрдкीрд╕ी рдХी рдзाрд░ा 324 рдХे рддрд╣рдд рдЕрдкрд░ाрдз рдХो "рдЧैрд░-рдЬрдоाрдирддी" рдмрдиा рджिрдпा। рд╣ाрд▓ांрдХि, рд╕ीрдЖрд░рдкीрд╕ी (рд╕ंрд╢ोрдзрди) рдЕрдзिрдиिрдпрдо, 2005 рдХो 23.06.2005 рдХो рдЕрдзिрдиिрдпрдоिрдд рдФрд░ рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा, рдпрд╣ рдХेрд╡рд▓ рдЖрдзिрдХाрд░िрдХ рд░ाрдЬрдкрдд्рд░ рдоें рдЕрдзिрд╕ूрдЪрдиा рдж्рд╡ाрд░ा рдХेंрдж्рд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдиिрдпुрдХ्рдд рддिрдеि рд╕े рд╣ी рдк्рд░рднाрд╡ी рд╣ोрдиा рдеा।

рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 243Q рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рд░ाрдЬ्рдп рдХे рд▓िрдП рдРрд╕ी рдЗрдХाрдЗрдпों рдХा рдЧрдарди рдХрд░рдиा рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рдмрдиाрддा рд╣ै !!

рд╢рдм्рдж "рдПрдХ рд╕ंрдХ्рд░рдордгрдХाрд▓ीрди рдХ्рд╖ेрдд्рд░", "рдПрдХ рдЫोрдЯा рд╢рд╣рд░ी рдХ्рд╖ेрдд्рд░" рдпा "рдПрдХ рдмрдб़ा рд╢рд╣рд░ी рдХ्рд╖ेрдд्рд░" рдХा рдЕрд░्рде рдРрд╕े рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рд╕े рд╣ै рдЬो рд░ाрдЬ्рдпрдкाрд▓ рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै।  рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 243Q рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рд░ाрдЬ्рдп рдХे рд▓िрдП рдРрд╕ी рдЗрдХाрдЗрдпों рдХा рдЧрдарди рдХрд░рдиा рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рдмрдиाрддा рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдЕрдЧрд░ рдХोрдИ рд╢рд╣рд░ी рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдпा рдЙрд╕рдХा рдХोрдИ рд╣िрд╕्рд╕ा рд╣ै рдЬрд╣ां рдЙрд╕ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдПрдХ рдФрдж्рдпोрдЧिрдХ рдк्рд░рддिрд╖्рдаाрди рдж्рд╡ाрд░ा рдирдЧрд░рдкाрд▓िрдХा рд╕ेрд╡ाрдПं рдк्рд░рджाрди рдХी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ैं рдпा рдк्рд░рджाрди рдХрд░рдиे рдХा рдк्рд░рд╕्рддाрд╡ рд╣ै рддो рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХे рдЖрдХाрд░ рдХो рджेрдЦрддे рд╣ुрдП рдирдЧрд░рдкाрд▓िрдХा рдХा рдЧрдарди рдХрд░рдиा рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рдирд╣ीं рд╣ै।     рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХी рдЬрдирд╕ंрдЦ्рдпा рдХे рд╕ंрдмंрдз рдоें, рд╡рд╣ां рдЬрдирд╕ंрдЦ्рдпा рдХा рдШрдирдд्рд╡, рд░ाрдЬрд╕्рд╡ рдХे рд▓िрдП рдЙрдд्рдкрди्рди рд╕्рдеाрдиीрдп рдк्рд░рд╢ाрд╕рди, рдЧैрд░-рдХृрд╖ि рдЧрддिрд╡िрдзिрдпों рдоें рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдХा рдк्рд░рддिрд╢рдд, рдЖрд░्рдеिрдХ рдорд╣рдд्рд╡ рдпा рдРрд╕े рдЕрди्рдп рдХाрд░рдХ।

рджрдг्рдб рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╕ंрд╣िрддा,1973 рдХी рдзाрд░ा 190 рдХे рддрд░рд╣ рд╢िрдХाрдпрдд рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ै !!

рджрдг्рдб рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╕ंрд╣िрддा,1973 рдХी рдзाрд░ा 190 рдХे рддрд░рд╣ рд╢िрдХाрдпрдд рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ै !! рдХोрдИ рднी рдЖрдо рдиाрдЧрд░िрдХ рдЬो рдордЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрдЯ рдХो рдЕрдкрд░ाрдз рдХी рд╕ूрдЪрдиा рджेрддा рд╣ै рдХि рдЕрдкрд░ाрдз рдХिрдпा рд╣ै рд╕ाрдХ्рд╖्рдп рд╕рд╣िрдд। рддрдм рдоुрдЦ्рдп рди्рдпाрдпिрдХ рдордЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрдЯ рдРрд╕े рдЕрдкрд░ाрдз рдкрд░ рдзाрд░ा 190 рдХे рддрд╣рдд рддुрд░ंрдд рд╕ंрдЬ्рдЮाрди рд▓ेрдЧा। рдХोрдИ рднी рдоुрдЦ्рдп рди्рдпाрдпिрдХ рдордЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрдЯ (рдк्рд░рдердо рд╢्рд░ेрдгी) рдХिрд╕ी рднी рдж्рд╡िрддीрдп рд╢्рд░ेрдгी рдХे рди्рдпाрдпिрдХ рдордЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрдЯ рдХो рдРрд╕े рдЕрдкрд░ाрдз рдХी рдЬाँрдЪ рдпा рд╡िрдЪाрд░рдг рдХे рд▓िрдП рд╢рдХ्рддि рджे рд╕рдХрддा рд╣ै। рдХрднी-рдХрднी рдРрд╕ा рднी рд╣ोрддा рд╣ै рдХि рдкुрд▓िрд╕ рд╕ुрдирд╡ाрдИ рдирд╣ीं рдХрд░рддी। рдЕрдкрд░ाрдз рд╣ोрдиे рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рдХिрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдХाрд░्рдпрд╡ाрд╣ी рдирд╣ीं рдХрд░рддी। рддрдм рдкीрдб़िрдд рд╡्рдпрдХ्рддि рдЙрд╕ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХे рдоुрдЦ्рдп рди्рдпाрдпिрдХ рдордЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрдЯ рдХे рдкाрд╕ рдЕрдкрдиी рд╢िрдХाрдпрдд рджрд░्рдЬ рдХрд░рд╡ा рд╕рдХрддा рд╣ै। 

рдЬेрд▓ рдоें рдмंрдж рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рди्рдпाрдпाрд▓рдп рдж्рд╡ाрд░ा рдиिрдпुрдХ्рдд рд╡рдХीрд▓ рдж्рд╡ाрд░ा рд░ाрдЬ्рдп рдХी рдХीрдордд рдкрд░ рдХाрдиूрдиी рд╕рд╣ाрдпрддा рджी рдЬाрдПрдЧी !!

рдЬेрд▓ рдоें рдмंрдж рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рди्рдпाрдпाрд▓рдп рдж्рд╡ाрд░ा рдиिрдпुрдХ्рдд рд╡рдХीрд▓ рдж्рд╡ाрд░ा рд░ाрдЬ्рдп рдХी рдХीрдордд рдкрд░ рдХाрдиूрдиी рд╕рд╣ाрдпрддा рджी рдЬाрдПрдЧी !! рд░ाрдЬ्рдп рдПрдХ рд╕ंрд╡ैрдзाрдиिрдХ рдЬрдиाрджेрд╢ рдХे рддрд╣рдд рдПрдХ рдЖрд░ोрдкी рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рдоुрдл्рдд рдХाрдиूрдиी рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддा рд╣ै, рдЬो рдЕрдкрдЪ рдХे рдХाрд░рдг рдХाрдиूрдиी рд╕ेрд╡ाрдУं рдХो рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рдХрд░рдиे рдоें рдЕрд╕рдорд░्рде рд╣ै, рдФрд░ рдЗрд╕ рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдХे рд▓िрдП рдЬो рдХुрдЫ рднी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै рд╡рд╣ рд░ाрдЬ्рдп рдж्рд╡ाрд░ा рдХिрдпा рдЬाрдиा рд╣ै। рдпрджि рдХोрдИ рдЕрднिрдпुрдХ्рдд рдХाрдиूрдиी рд╕ेрд╡ाрдУं рдХो рд╡рд╣рди рдХрд░рдиे рдоें рд╕рдХ्рд╖рдо рдирд╣ीं рд╣ै рддो рдЙрд╕े рд░ाрдЬ्рдп рдХी рдХीрдордд рдкрд░ рдоुрдл्рдд рдХाрдиूрдиी рд╕рд╣ाрдпрддा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рд╣ै। рдЖрд░ोрдкी рдХे рдоाрдорд▓े рдоें рди्рдпाрдпाрд▓рдп рдиे рдпрд╣ рдХाрдиूрди рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдХिрдпा рд╣ै рдХि рдЬेрд▓ рдоें рдмंрдж рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рди्рдпाрдпाрд▓рдп рдж्рд╡ाрд░ा рдиिрдпुрдХ्рдд рд╡рдХीрд▓ рдж्рд╡ाрд░ा рд░ाрдЬ्рдп рдХी рдХीрдордд рдкрд░ рдХाрдиूрдиी рд╕рд╣ाрдпрддा рджी рдЬाрдПрдЧी

Surrogacy рднाрд░рдд рдЙрди рдХुрдЫ рджेрд╢ों рдоें рд╕े рдПрдХ рд╣ै рдЬрд╣ां рд╡ाрдгिрдЬ्рдпिрдХ рд╕рд░ोрдЧेрд╕ी рдЕрднी рднी рдХाрдиूрдиी рд╣ै।

рднाрд░рдд рдЙрди рдХुрдЫ рджेрд╢ों рдоें рд╕े рдПрдХ рд╣ै рдЬрд╣ां рд╡ाрдгिрдЬ्рдпिрдХ рд╕рд░ोрдЧेрд╕ी рдЕрднी рднी рдХाрдиूрдиी рд╣ै।  рджूрд╕рд░ी рдУрд░, рд╡्рдпाрд╡рд╕ाрдпिрдХ рдЙрдж्рджेрд╢्рдпों рдХे рд▓िрдП рд╕рд░ोрдЧेрд╕ी рдХी рдЕрдиुрдорддि рднाрд░рдд рдоें рдмिрдиा рдХिрд╕ी рдХाрдиूрдиी рдЖрдзाрд░ рдХे рджी рдЬाрддी рд╣ै।  рдЗрд╕рдХा рдк्рд░рднाрд╡ी рдЕрд░्рде рдпрд╣ рд╣ै рдХि, рднाрд░рдд рдоें рд╡ाрдгिрдЬ्рдпिрдХ рд╕рд░ोрдЧेрд╕ी рдХी рдЕрдиुрдорддि рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдпрд╣ рдХिрд╕ी рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рдХाрдиूрди рдж्рд╡ाрд░ा рд╢ाрд╕िрдд рдирд╣ीं рд╣ै। рдЬैрд╕ा рдХि рдкрд╣рд▓े рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै। ICMR рдиे рд╕рд░ोрдЧेрд╕ी рдХे рд╕ंрдмंрдз рдоें рдоाрдирдХ рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдП рд╣ैं। рд▓ाрдн рдХे рд▓िрдП рд╕рд░ोрдЧेрд╕ी рдПрдХ рд╡िрд╡ाрджाрд╕्рдкрдж рдоुрдж्рджा рд╣ै।  рдЬिрд╕рдиे рдиाрд░ीрд╡ाрджी рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдоें рдЧрд╣рди рдмрд╣рд╕ рдЫेрдб़ рджी рд╣ै, рдЦाрд╕рдХрд░ рдЬрдм рдпрд╣ рд╡िрдХाрд╕рд╢ीрд▓ рджेрд╢ों рдоें рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рд╕्рдеाрдиीрдп рдорд╣िрд▓ाрдУं рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ंрдкрди्рди рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╡्рдпрдХ्рддिрдпों рдХे рд▓िрдП рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै।  рдЗрд╕ рд▓ेрдЦ рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рднाрд░рддीрдп рд╕рд░ोрдЧेрдЯ्рд╕ рдХे рдЖрдЦ्рдпाрдиों рдФрд░ рдЕрдиुрднрд╡ों рдХी рдЬांрдЪ рдХрд░рдХे рдк्рд░рдЪрд▓िрдд рдоाрди्рдпрддाрдУं рдХो рдЪुрдиौрддी рджेрдиा рд╣ै।  рд╡्рдпाрд╡рд╕ाрдпिрдХ рд╕рд░ोрдЧेрд╕ी рдкूрд░े рднाрд░рдд рдоें рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдмрд╣ुрдд рд╕ाрд░ा рдкैрд╕ा рд▓ाрддी рд╣ै, рдЦाрд╕рдХрд░ рдЬрдм рдЗрдЪ्рдЫिрдд рдоाрддा-рдкिрддा рдЕрди्рдп рджेрд╢ों рд╕े рд╣ों।  рд╕рд░ोрдЧेрд╕ी, рдЗрди-рд╡िрдЯ्рд░ो рдлрд░्рдЯिрд▓ाрдЗрдЬेрд╢рди (рдЖрдИрд╡ीрдПрдл), рдФрд░ рд╕рд╣ाрдпрдХ рдк्рд░рдЬрдирди рддрдХрдиीрдХ (рдПрдЖрд░рдЯी) рдХे рдЕрди्рдп рд░ूрдк рднाрд░рдд рдоें рдЕрдкрдиे-рдЕрдкрдиे рджेрд╢ों рдХी рддुрд▓рдиा рдоें рд╕рд╕्рддे рд╣ैं, рдпрд╣ी рд╡рдЬрд╣ рд╣ै рдХि рдпे рдоाрддा-рдкिрддा рдЗ...

IPC рдФрд░ CrPC рдоें рдмрджрд▓ाрд╡ рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╢ुрд░ू, рд╕ुрдЭाрд╡ рджीрдЬिрдП !! рдЕрдоिрдд рд╢ाрд╣ !!

рднाрд░рдд рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рдЧृрд╣ рдоंрдд्рд░ी рдЕрдоिрдд рд╢ाрд╣ рдиे рднाрд░рдд рдХे рд╢िрдХ्рд╖िрдд рдПрд╡ं рдЬाрдЧрд░ूрдХ рдиाрдЧрд░िрдХों рд╕े рдЕрдкीрд▓ рдХी рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рдЗрд╕ рдмाрд░े рдоें рдЕрдкрдиे рд╕ुрдЭाрд╡ рдЕрдкрдиी рд░ाрдЬ्рдп рд╕рд░рдХाрд░ рддрдХ рдкрд╣ुंрдЪाрдПं рддाрдХि рдЙрд╕े рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХे।   рднाрд░рддीрдп рджंрдб рд╕ंрд╣िрддा 1860, CrPC- рджंрдб рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╕ंрд╣िрддा 1973 рдПрд╡ं Evidence Act- рдПрд╡िрдбेंрд╕ рдПрдХ्рдЯ (рд╕ाрдХ्рд╖्рдп рдЕрдзिрдиिрдпрдо) рдоें рдмрджрд▓ाрд╡ рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╢ुрд░ू рд╣ो рдЧрдИ рд╣ै।  рд░ाрдЬ्рдпों рдХो рдПрдХ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рдЕрднिрдпोрдЬрди рдиिрджेрд╢ाрд▓рдп рдмрдиाрдиा рдЪाрд╣िрдП, рддाрдХि рдоुрдХрджрдоों рдХे рдиिрдкрдЯाрд░े рдоें рдЧрддि рдмрдв़े।

рдмॉрдо्рдмे рд╣ाрдИ рдХोрд░्рдЯ рдиे рдХрд╣ा рдХि рд╕ोрд╕ाрдпрдЯी рдХा рджोрдмाрд░ा рд╕े рд╡िрдХाрд╕ рддрднी рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдЬрдм рд╕рднी рд╕рджрд╕्рдп рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рд╣ाрдоी рднрд░ рджें !!

                           рдЕрджाрд▓рдд рдХी рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеाрдПं 1. рдоेंрдЯेрдиेंрд╕ рд╕ोрд╕ाрдпрдЯी рдХी рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ी рджिрд▓्рд▓ी рд╣ाрдИ рдХोрд░्рдЯ рдиे рдпрд╣ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рджी рдХि рдоेंрдЯेрдиेंрд╕ рдХी рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ी рд╕ोрд╕ाрдпрдЯी рдХी рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕рдоें рд▓ाрдкрд░рд╡ाрд╣ी рд╕े рдк्рд░рднाрд╡िрдд рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓े рдХिрд╕ी рднी рд╢рдЦ्рд╕ рдХो рдЙрд╕े рд╣ी рд╣рд░्рдЬाрдиा рджेрдиा рд╣ोрдЧा। 2. рджोрдмाрд░ा рд╡िрдХाрд╕ рддрднी рдЬрдм рд╕рднी рд╕рджрд╕्рдп рд░ाрдЬी рдмॉрдо्рдмे рд╣ाрдИ рдХोрд░्рдЯ рдиे рдХрд╣ा рдХि рд╕ोрд╕ाрдпрдЯी рдХा рджोрдмाрд░ा рд╕े рд╡िрдХाрд╕ рддрднी рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдЬрдм рд╕рднी рд╕рджрд╕्рдп рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рд╣ाрдоी рднрд░ рджें। рдЕрдЧрд░ рдЬ्рдпाрджाрддрд░ рдоेंрдмрд░ рдЗрд╕ рд╡िрдХाрд╕ рдХे рдкрдХ्рд╖рдзрд░ рд╣ैं рдФрд░ рдХोрдИ рдоेंрдмрд░ рдирд╣ीं рд╣ै рддो рд╕ोрд╕ाрдпрдЯी рдЙрд╕े рдирдЬрд░ंрджाрдЬ рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХрддी। 3. рдХाрдиूрдиी рд╡ाрд░िрд╕ рдХो рд╣рдХ рд╕ुрдк्рд░ीрдо рдХोрд░्рдЯ рдХा рдХрд╣рдиा рд╣ै рдХि рд╕ोрд╕ाрдпрдЯी рдХे рдХिрд╕ी рдоेंрдмрд░ рдХी рдЕрдЧрд░ рдоौрдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै рддो рдЙрд╕рдХे рдХाрдиूрдиी рд╡ाрд░िрд╕ рдХा рдЙрд╕рдХी рдк्рд░ॉрдкрдЯीрд░् рдкрд░ рд╣рдХ рд╣ोрдЧा। 4. рд╡ोрдЯ рдбाрд▓рдиा рд╣рд░ рдоेंрдмрд░ рдХा рд╣рдХ рд╕ुрдк्рд░ीрдо рдХोрд░्рдЯ рдиे рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рджी рд╣ै рдХि рд╕ोрд╕ाрдпрдЯी рдХे рд╣рд░ рдоेंрдмрд░ рдХो рд╡ोрдЯ рджेрдиे рдХा рд╣рдХ рд╣ै, рднрд▓े рд╣ी рд╡े рдПрдХ рд╣ी рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХे рд╕рджрд╕्рдп рд╣ों। рд╕ोрд╕ाрдпрдЯी рдХे рд╕рджрд╕्рдпों рдХे рд╣рдХ - рд╡ोрдЯ рджे рд╕рдХрддे рд╣ैं рдФрд░ рд╕ोрд╕ाрдпрдЯी рдХे рдХाрдордХाрдЬ рдоें рд╣िрд╕्рд╕ा рд▓े рд╕рдХрддे рд╣ैं।

рдЬрд╕्рдЯिрд╕ рдПрд╕ рд╕ुрдЬाрддा рдФрд░ рд╕рдЪिрди рд╢ंрдХрд░ рдордЧрджुрдо рдХी рдЦंрдбрдкीрда рдиे рдХрд╣ा рдХि рджो рд╡्рдпрдХ्рддिрдпों рдХे рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рд╕ंрдмंрдзों рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХिрд╕ी рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрддिрдХ्рд░рдордг рдирд╣ीं рдХी рдЬा рд╕рдХрддी !!

рдЬाрддि рдпा рдзрд░्рдо рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рдЕрдкрдиी рдкрд╕ंрдж рдХे рдХिрд╕ी рднी рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕े рд╢ाрджी рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рднाрд░рдд рдХे рд╕ंрд╡िрдзाрди рдоें рдПрдХ рдоौрд▓िрдХ рдЕрдзिрдХाрд░ рд╣ै, рдХрд░्рдиाрдЯрдХ рдЙрдЪ्рдЪ рди्рдпाрдпाрд▓рдп рдиे рдПрдХ рдорд╣िрд▓ा рдХो рдЙрд╕рдХे рдк्рд░ेрдоी рдж्рд╡ाрд░ा рджाрдпрд░ рд╣ेрдмिрдпрд╕ рдХॉрд░्рдкрд╕ рдпाрдЪिрдХा рдоें рдЬाрд░ी рдХрд░рдиे рдХे рдЖрджेрд╢ рдХी рдлिрд░ рд╕े рдкुрд╖्рдЯि рдХी। рдЬрд╕्рдЯिрд╕ рдПрд╕ рд╕ुрдЬाрддा рдФрд░ рд╕рдЪिрди рд╢ंрдХрд░ рдордЧрджुрдо рдХी рдЦंрдбрдкीрда рдиे рдХрд╣ा рдХि рджो рд╡्рдпрдХ्рддिрдпों рдХे рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рд╕ंрдмंрдзों рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХिрд╕ी рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрддिрдХ्рд░рдордг рдирд╣ीं рдХी рдЬा рд╕рдХрддी। рд╢िрдХाрдпрдд рдХрд░्рддा рдиे рджाрд╡ा рдХिрдпा рдХि рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рдЙрд╕рдХे рдоाрддा-рдкिрддा рдж्рд╡ाрд░ा рдЙрд▓्рд▓ंрдШрди рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рдеा рдХ्рдпोंрдХि рд╡े рдЦाрди рдХे рд╕ाрде рдЙрд╕рдХी рд╢ाрджी рдХे рдЦिрд▓ाрдл рдеे। рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा, рдЙрд╕рдиे рдмेंрдЪ рдХो рд╕ूрдЪिрдд рдХिрдпा рдХि рдЙрд╕рдиे рдпाрдЪिрдХाрдХрд░्рддा рд╕े рд╢ाрджी рдХрд░рдиे рдХा рдлैрд╕рд▓ा рдХिрдпा рд╣ै, рдЬो рдЙрд╕рдХा рд╕рд╣рдпोрдЧी рд╣ै। рдЬрдмрдХि рдпाрдЪिрдХाрдХрд░्рддा рдХी рдоां рдХो рд╢ाрджी рд╕े рдХोрдИ рдЖрдкрдд्рддि рдирд╣ीं рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рд░ाрдо्рдпा рдХे рдоाрддा-рдкिрддा рдЙрд╕ी рдХा рд╡िрд░ोрдз рдХрд░ рд░рд╣े рдеे, рдХोрд░्рдЯ рдХो рдмрддाрдпा рдЧрдпा рдеा।

рдн्рд░рд╖्рдЯ рдкुрд▓िрд╕ (Police) рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдХे рдЦिрд▓ाрдл рдХाрд░्рд░рд╡ाрдИ рдХो рд╕ोрд╢рд▓ рдоीрдбिрдпा рдкрд░ рдЙрдЪिрдд рдк्рд░рдЪाрд░ рдоिрд▓ेрдЧा !! рдХेंрдж्рд░ीрдп рдЧृрд╣ рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп !!

  рдХेंрдж्рд░ीрдп рдЧृрд╣ рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп (Ministry of Home Affairs) рджेрд╢ рдХी рдЖंрддрд░िрдХ рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдХे рд▓िрдП рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ рд╣ोрддा рд╣ै. рдиिрд░्рджेрд╢ рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा, рдн्рд░рд╖्рдЯ рдкुрд▓िрд╕ (Police) рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдХे рдЦिрд▓ाрдл рдХाрд░्рд░рд╡ाрдИ рдХो рд╕ोрд╢рд▓ рдоीрдбिрдпा рдкрд░ рдЙрдЪिрдд рдк्рд░рдЪाрд░ рдоिрд▓ेрдЧा; рдЬिрди рдШрдЯрдиाрдУं рдоें рд╡े рд╢ाрдоिрд▓ рдеे, рдЙрди рд╡िрд╡рд░рдгों рдХे рд╕ाрде рдкुрд▓िрд╕ рдеाрдиों рдоें рдн्рд░рд╖्рдЯ рдкुрд▓िрд╕ рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдХी рддрд╕्рд╡ीрд░ें рдк्рд░рджрд░्рд╢िрдд рдХी рдЬाрдПंрдЧी.

рд╕ाрдд рд╡рд░्рд╖ рдХी рдХाрд░ाрд╡ाрд╕ рдпा рдЬुрд░्рдоाрдиा рдпा рджोрдиो рд╕े рджрдг्рдбिрдд рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै !! рд╕рд░рдХाрд░ी рдЕрдзिрдХाрд░ी рдиिрд░्рджोрд╖ рдиाрдЧрд░िрдХ рдХो рдЬрдмрд░рди рд░ोрдХрдХрд░ рд░рдЦे рддो !!

  рднाрд░рддीрдп рджрдг्рдб рд╕ंрд╣िрддा,1860 рдХी рдзाрд░ा 220 рдХी рдкрд░िрднाрд╖ा:- рдХिрд╕ी рд▓ोрдХрд╕ेрд╡рдХ рдж्рд╡ाрд░ा рдпрд╣ рдЬाрдирддे рд╣ुрдП рдХि рдРрд╕ा рдХाрд░्рдп рдХрд░рдиा рд╡िрдзि рдХे рд╡िрдкрд░ीрдд рд╣ै, рдХिрд╕ी рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рдн्рд░рд╖्рдЯाрдЪाрд░ рдпा рднेрджрднाрд╡рдкूрд░्рд╡рдХ рдоुрдХрджрдоे рдХे рд▓िрдП рдкेрд╢ рдХिрдпा рдЬाрдиा рдпा рд╣рд╡ाрд▓ाрдд, рд╣िрд░ाрд╕рдд рдоें рдмрди्рдж рд░рдЦрдиा рднी рджрдг्рдбрдиीрдп рдЕрдкрд░ाрдз рд╣ै। рднाрд░рддीрдп рджрдг्рдб рд╕ंрд╣िрддा,1860 рдХी рдзाрд░ा 220 рдоें рджрдг्рдб рдХा рдк्рд░ाрд╡рдзाрди:- рдЗрд╕ рдзाрд░ा рдХे рдЕрдкрд░ाрдз рдЕрд╕ंрдЬ्рдЮेрдп рдПрд╡ं рдЬрдоाрдирддीрдп рд╣ोрддे рд╣ै। рдЗрдирдХी рд╕ुрдирд╡ाрдИ рдк्рд░рдердо рд╢्рд░ेрдгी рдХे рдордЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрдЯ рдХे рджूрдЖрд░ा рдХी рдЬाрддी рд╣ैं। рд╕рдЬा- рд╕ाрдд рд╡рд░्рд╖ рдХी рдХाрд░ाрд╡ाрд╕ рдпा рдЬुрд░्рдоाрдиा рдпा рджोрдиो рд╕े рджрдг्рдбिрдд рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। 

RERA рдПрдХ्рдЯ рдХी рдзाрд░ा 79 рдХिрд╕ी рднी рддрд░рд╣ рд╕े рдХिрд╕ी рднी рд╢िрдХाрдпрдд рдХो рджрд░्рдЬ рдХрд░рдиे рд╕े рд░ोрдХрддा рдирд╣ीं рд╣ै !! SC !!

  рд╕ुрдк्рд░ीрдо рдХोрд░्рдЯ рдиे рд╕ोрдорд╡ाрд░ рдХो рдлैрд╕рд▓ा рд╕ुрдиाрдпा рдХि рд░िрдпрд▓ рдПрд╕्рдЯेрдЯ (рд╡िрдиिрдпрдорди рдФрд░ рд╡िрдХाрд╕) рдЕрдзिрдиिрдпрдо, 2016 рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЙрдкрднोрдХ्рддा рд╡िрд╡ाрдж рдиिрд╡ाрд░рдг рдЖрдпोрдЧ (рдПрдирд╕ीрдбीрдЖрд░рд╕ी) рдпा рдЙрдкрднोрдХ्рддा рдлोрд░рдо рдХो рдЙрдкрднोрдХ्рддा рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдг (рд╕ीрдкी) рдЕрдзिрдиिрдпрдо рдХे рддрд╣рдд рдХिрд╕ी рднी рд╢िрдХाрдпрдд рдХो рджрд░्рдЬ рдХрд░рдиे рд╕े рд░ोрдХрддा рдирд╣ीं рд╣ै।  RERA рдПрдХ्рдЯ рдХी рдзाрд░ा 79 рдХिрд╕ी рднी рддрд░рд╣ рд╕े рдХिрд╕ी рднी рд╢िрдХाрдпрдд рдХो рджрд░्рдЬ рдХрд░рдиे рд╕े рдЙрдкрднोрдХ्рддा рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдг рдЕрдзिрдиिрдпрдо рдХे рдк्рд░ाрд╡рдзाрдиों рдХे рддрд╣рдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╡िрд╡ाрдж рдиिрд╡ाрд░рдг рдЖрдпोрдЧ рдпा рдЙрдкрднोрдХ्рддा рдлोрд░рдо рдХो рд░ोрдХрддी рдирд╣ीं рд╣ै। (рдПрдо / рдПрд╕ рдЗंрдкीрд░िрдпрд▓ рд╕्рдЯ्рд░рдХ्рдЪрд░्рд╕ рд▓िрдоिрдЯेрдб рдмрдиाрдо рдЕрдиिрд▓ рдкाрдЯрдиी рдФрд░ рдПрдХ рдЕрди्рдп)

12 рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░ 2005 рдХो рджेрд╢ рдХी рдЬрдирддा рдХो рд╕рд░рдХाрд░ рд╕े рдЬाрдирдХाрд░ी рдоांрдЧрдиे рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рджिрдпा рдЧрдпा рдЬिрд╕े “рд╕ूрдЪрдиा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░” рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै।

  рд╕ूрдЪрдиा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рджिрд╡рд╕ рдкрд░ рд╕рднी рдЬाрдЧрд░ूрдХ рджेрд╢рд╡ाрд╕िрдпों рдХो рдмрд╣ुрдд-рдмрд╣ुрдд рд╣ाрд░्рджिрдХ рдмрдзाрдЗрдпाँ рдФрд░ рд╢ुрднрдХाрдордиाрдПं ! !! рд╕ूрдЪрдиा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рджिрд╡рд╕ !! 12 рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░ 2005 рдХो рджेрд╢ рдХी рдЬрдирддा рдХो рд╕рд░рдХाрд░ рд╕े рдЬाрдирдХाрд░ी рдоांрдЧрдиे рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рджिрдпा рдЧрдпा рдЬिрд╕े “рд╕ूрдЪрдиा рдХा рдЕрдзिрдХाрд░” рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рд╢ाрд╕рдХीрдп рдХाрд░्рдпों рдоें рдкाрд░рджрд░्рд╢िрддा рд▓ाрдиे рдФрд░ рдЬрдирддा рдХो рддाрдХ़рдд рджेрдиे рдХा рдпрд╣ рдЕрдм рддрдХ рдХा рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ा рд╕рдлрд▓ рдФрд░ рд╕рд░ाрд╣рдиीрдп рдХрджрдо рд╣ै। !! рдЖрдЗрдпे рдн्рд░рд╖्рдЯाрдЪाрд░ рдХो рдЦрдд्рдо рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рддिрдмрдж्рдз рд╣ो !! !! Mumbai Crime Page News !!                      

рдЕрдкрд░ाрдзी рдХे рдк्рд░рдХाрд░ рдХिрддрдиे рд╣ोрддे рд╣ै ?

  рдорд╣ाрди рдЕрдкрд░ाрдзрд╢ाрд╕्рдд्рд░ी рд▓ोрдо्рдм्рд░ाрд╕ो рдХे рдоुрддाрдмिрдХ рдХुрд▓ 4 рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдЕрдкрд░ाрдзी рдкाрдП рдЬाрддे рд╣ैं। рдЙрдирдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЬрди्рдордЬाрдд рдЕрдкрд░ाрдзिрдпों рдХा рд╣ी рдПрдХ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдЕрдкрд╕्рдоाрд░ी рдЕрдкрд░ाрдзी рд╣ोрддे рд╣ैं। рдЬрди्рдордЬाрдд рдФрд░ рдЕрдкрд╕्рдоाрд░ी рдЕрдкрд░ाрдзिрдпों рдХे рдорд╕्рддिрд╖्рдХ рдоें рдЬрди्рдо рд╕े рд╣ी рдПрдХ рд╡िрд╢ेрд╖ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рджोрд╖ рд╣ोрддा рд╣ै рдЬिрд╕рдХे рдЪрд▓рддे рд╡े рдЕрдиुрдХूрд▓ рдкрд░िрд╕्рдеिрддिрдпां рдкैрджा рд╣ोрдиे рдкрд░ рдЖрд╕ाрдиी рд╕े рдЕрдкрд░ाрдз рдХी рдУрд░ рдЙрди्рдоुрдЦ рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं। рд▓ोрдо्рдм्рд░ाрд╕ो рдиे рдЕрдкрд░ाрдзिрдпों рдХो 4 рд╡рд░्рдЧों рдоें рд╡िрднाрдЬिрдд рдХिрдпा рдеा : рдЬрди्рдордЬाрдд рдЕрдкрд░ाрдзी (рдмोрд░्рди рдХ्рд░िрдоिрдирд▓) рдЕрдкрд╕्рдоाрд░ी рдЕрдкрд░ाрдзी (рдПрдкिрд▓ेрдк्рдЯिрдХ рдХ्рд░िрдоिрдирд▓) рдЖрдХрд╕्рдоिрдХ рдЕрдкрд░ाрдзी (рдЖрдХ्рдХेрдЬрдирд▓ рдХ्рд░िрдоिрдирд▓) рдХाрдо рдЕрдкрд░ाрдзी (рдХ्рд░िрдоिрдирд▓ рдмाрдИ рдкैрд╢рди) рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рд╡рд░्рдЧीрдХрд░рдг рдХे рд╡िрдкрд░ीрдд рдЧैрд░ोрдкрдлैрд▓ो рдХा рдоाрдирдиा рд╣ै рдХि рдЕрдкрд░ाрдзिрдпों рдХे рд╡рд░्рдЧीрдХрд░рдг рдоें рдоाрдирд╡ीрдп рдкрдХ्рд╖ рдХा рднी рдз्рдпाрди рд░рдЦрдиा рдЪाрд╣िрдП рдФрд░ рдЕрдкрд░ाрдзिрдпों рдХे рдордиोрд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдкрдХ्рд╖ рдХी рдЕрд╡рд╣ेрд▓рдиा рдХрджाрдкि рдирд╣ीं рдХрд░рдиी рдЪाрд╣िрдП।

рдкीреЬिрдд рдХो рднाрд░рддीрдп рджंрдб рд╕ंрд╣िрддा, 1860 рдзाрд░ा 498-A рдХे рддрд╣рдд рдЖрд░ोрдкी рдХे рд╡िрд░ुрдж्рдз рдЖрдкрд░ाрдзिрдХ рдоाрдорд▓ों рдХो рджрд░्рдЬ рдХो рдХрд░ाрдиे рдХा рднी рдЕрдзिрдХाрд░ рджेрддी рд╣ै !!

рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рд╕рднी рдмाрддों рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा рдкीреЬिрддा рднाрд░рддीрдп рджंрдб рд╕ंрд╣िрддा, 1860 рдзाрд░ा 498-A рдХे рддрд╣рдд рдЖрд░ोрдкी рдХे рд╡िрд░ुрдж्рдз рдЖрдкрд░ाрдзिрдХ рдоाрдорд▓ों рдХो рджрд░्рдЬ рдХो рдХрд░ाрдиे рдХा рднी рдЕрдзिрдХाрд░ рджेрддी рд╣ै !! рдзाрд░ा 4 рдШрд░ेрд▓ू рд╣िंрд╕ा рдХिрдпा рдЬा рдЪुрдХा рд╣ो рдпा рдХिрдпा рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै рдпा рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै,рдХी рд╕ूрдЪрдиा рдХोрдИ рднी рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдг рдЕрдзिрдХрд░ी рдХो рджे рд╕рдХрддा рд╣ै рдЬिрд╕рдХे рд▓िрдП рд╕ूрдЪрдиा рджेрдиे рд╡ाрд▓े рдкрд░ рдХिрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ी рдирд╣ीं рддрдп рдХी рдЬाрдПрдЧी। рдкीрдб़िрдд рдХे рд░ूрдк рдоें рдЖрдк рдЗрд╕ рдХाрдиूрди рдХे рддрд╣рдд 'рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдг рдЕрдзिрдХाрд░ी' рдпा 'рд╕ेрд╡ा рдк्рд░рджाрддा' рд╕े рд╕ंрдкрд░्рдХ рдХрд░ рд╕рдХрддी рд╣ैं। рдкीрдб़िрдд рдХे рд▓िрдП рдПрдХ ‘рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдг рдЕрдзिрдХाрд░ी’ рд╕ंрдкрд░्рдХ рдХा рдкрд╣рд▓ा рдмिंрджु рд╣ै।рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдг рдЕрдзिрдХाрд░ी рдордЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрдЯ рдХे рд╕рдордХ्рд╖ рдХाрд░्рдпрд╡ाрд╣ी рд╢ुрд░ू рдХрд░рдиे рдФрд░ рдПрдХ рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рдЖрд╢्рд░рдп рдпा рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рд╕рд╣ाрдпрддा рдЙрдкрд▓рдм्рдз рдХрд░ाрдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं।рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рд░ाрдЬ्рдп рд╕рд░рдХाрд░ рдЕрдкрдиे рд░ाрдЬ्рдп рдоें ‘рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдг рдЕрдзिрдХाрд░ी’ рдиिрдпुрдХ्рдд рдХрд░рддी рд╣ैl ‘рд╕ेрд╡ा рдк्рд░рджाрддा’ рдПрдХ рдРрд╕ा рд╕ंрдЧрдарди рд╣ै рдЬो рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХी рд╕рд╣ाрдпрддा рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдХाрдо рдХрд░рддा рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕ рдХाрдиूрди рдХे рддрд╣рдд рдкंрдЬीрдХृрдд рд╣ै lрдкीрдб़िрдд рд╕ेрд╡ा рдк्рд░рджाрддा рд╕े, рдЙрд╕рдХी рд╢िрдХाрдпрдд рджрд░्рдЬ рдХрд░ाрдиे рдЕрдерд╡ा рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рд╕рд╣ाрдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ाрдиे рдЕрдерд╡ा рд░рд╣рдиे рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд╕्рдеाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ाрдиे рд╣ेрддु рд╕ंрдкрд░्рдХ рдХрд░ рд╕рдХрддी рд╣ैl рдкीрдб़िрдд рдЗрд╕ рдХाрдиूрди рдХे...

рдЕрджाрд▓рдд рдоें рдХрд╕рдо рдЦाрдиे рдХी рдпрд╣ рдк्рд░рдеा рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рднाрд░рдд рдоें рдХрдм рд╕े рд╕ुрд░ुрд╡ाрдд рд╣ुрдИ !!

рднाрд░рдд рдоें рдЧीрддा рдкрд░ рд╣ाрде рд░рдЦрдХрд░ рдХрд╕рдо рдЦाрдиे рдХी рдкрд░ंрдкрд░ा рдХрдм рд╢ुрд░ू рд╣ुрдИ ? рдХोрд░्рдЯ рдоें рдзाрд░्рдоिрдХ рдкुрд╕्рддрдХ рдкрд░ рд╣ाрде рд░рдЦ рдХрд░ рд╢рдкрде рд▓ेрдиे рдХा рдиिрдпрдо рдХрдм рдмрдиा ? рдоुрдЧрд▓ों рдФрд░ рд╕рдордХрдХ्рд╖ рд╢ाрд╕рдирдХाрд▓ рддрдХ рдЧीрддा рдкрд░ рд╣ाрде рд░рдЦрдХрд░ рд╢рдкрде рдЙрдаाрдиे рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдПрдХ рджрд░рдмाрд░ी рдк्рд░рдеा рдеी рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рдХोрдИ рдХाрдиूрди рдирд╣ीं рдеा рд▓ेрдХिрди рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдиे рдЗрд╕े рдХाрдиूрдиी рдЬाрдоा рдкрд╣рдиा рджिрдпा рдФрд░ рдЗंрдбिрдпрди рдУрде्рд╕ рдПрдХ्рдЯ, 1873 рдкाрд╕ рдХिрдпा рдФрд░ рд╕рднी рдЕрджाрд▓рддों рдоें рд▓ाрдЧू рдХрд░ рджिрдпा рдЧрдпा рдеा। рдЗрд╕ рдПрдХ्рдЯ рдХे рддрд╣рдд рд╣िंрджू рд╕ंрдк्рд░рджाрдп рдХे рд▓ोрдЧ рдЧीрддा рдкрд░ рдФрд░ рдоुрд╕्рд▓िрдо рд╕ंрдк्рд░рджाрдп рдХे рд▓ोрдЧ рдХुрд░ाрди рдкрд░ рд╣ाрде рд░рдЦрдХрд░ рдХрд╕рдо рдЦाрддे рдеे। рдИрд╕ाрдЗрдпों рдХे рд▓िрдП рдмाрдЗрдмрд▓ рд╕ुрдиिрд╢्рдЪिрдд рдХी рдЧрдИ рдеी।  рдХोрд░्рдЯ рдоें реШрд╕рдо рдЦाрдиे рдХी рдпрд╣ рдк्рд░рдеा рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рднाрд░рдд рдоें 1957 рддрдХ рдХुрдЫ рд╢ाрд╣ी рдпुрдЧ рдХी рдЕрджाрд▓рддों, рдЬैрд╕े рдмॉрдо्рдмे рд╣ाрдИрдХोрд░्рдЯ рдоें рдиॉрди рд╣िрди्рджू рдФрд░ рдиॉрди рдоुрд╕्рд▓िрдо्рд╕ рдХे рд▓िрдП рдЙрдирдХी рдкрд╡िрдд्рд░ рдХिрддाрдм рдкрд░ рд╣ाрде рд░рдЦрдХрд░ рдХрд╕рдо рдЦाрдиे рдХी рдк्рд░рдеा рдЪाрд▓ू рдеी। рдпрд╣ाँ рдкрд░ рдпрд╣ рдмрддाрдиा рдЬрд░ूрд░ी рд╣ै рдХि рдирдП рдУрде рдПрдХ्рдЯ,1969' рдоें рдпрд╣ рднी рдк्рд░ाрд╡рдзाрди рд╣ै рдХि рдпрджि рдЧрд╡ाрд╣, 12 рд╕ाрд▓ рд╕े рдХрдо рдЙрдо्рд░ рдХा рд╣ै рддो рдЙрд╕े рдХिрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╢рдкрде рдирд╣ीं рд▓ेрдиी рд╣ोрдЧी рдХ्рдпोंрдХि рдРрд╕ा рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рдмрдЪ्рдЪे рд╕्рд╡рдпं рднрдЧрд╡ाрди рдХे рд░ूрдк рд╣ोрддे рд╣ैं।

Criminal Law (Amendment) Act, 2018 & Crpc 166 A !!

  Criminal Law (Amendment) Act, 2018 Classification u/schedule 1 CrPC Offence Punishment Public servant disobeying direction under law 6 months to 2 years + Fine Cognizance Bail Triable By Cognizable Bailable Magistrate First Class Composition u/s 320 CrPC Description . Offence is NOT listed under  Compoundable Offences      Whoever, being a public servant knowingly disobeys any direction of the law which prohibits him from requiring the attendance at any place of any person for the purpose of investigation into an offence or any other, or knowingly disobeys, to the prejudice of any person, any other direction of the law regulating the manner in which he shall conduct such investigation, or fails to record 1  any information given to him under sub-section (1) of section  154  of the Code of Criminal Procedure, 1973, in relation to cognizable offence punishable under  section  326A , section  326B , section  354 ,  section...